Integreren, hoe dan? afl. 14 De Multiculturele dresscode

Ik heb een galajurk nodig. Een met behoorlijk wat bling-bling. Daarbij een bijpassende bolero, en een paar uitbundige sieraden van goud en diamant. Daarnaast moet ik echt bijpassende naaldhakken kopen en leren daarop te dansen. Ook zal ik een afspraak moeten maken bij de visagist en de kapper.

Nee, ik ga niet naar een gala van de Quote500 of meedoen met Miss Nederland. Ik ben uitgenodigd voor de housewarming van een Afghaanse vriendin. Vorig jaar op het verjaardagsfeestje van haar zoon was ik zwaar underdressed, dit jaar moet ik maar het zekere voor het onzeker nemen. Op kleine huiselijke feestjes blijkt steevast de kamer gevuld te zijn met vrouwen in gala, er staat voor een jaar eten op de tafels en de muziek roept ons luid op te dansen. Daar steekt een Nederlandse verjaardag wat schril bij af.  

zandkastelen bouwen is ook lastig in gala...

Ik kleed me, in de woorden van een Iraanse vriendin, erg simpel. Zelfs voor Nederlandse begrippen: op normale dagen vergeet ik mijn make-up, en loop rond in broek, trui en praktische schoenen. 

Mijn moeder heeft me weinig meegegeven over jezelf optutten: ik mocht geen oorbellen tot ik volwassen was, ze draagt zelf nauwelijks make-up, maar wel stevige schoenen. Het heeft ook niet geholpen dat mijn ouders TU-alumni zijn en dat ik een flink gedeelte van mijn volwassen leven op de TU-Delft heb rondgelopen. Ik liep ooit met een rok door het gebouw van Elektrotechniek. Het was mid-zomer, dus nauwelijks een elektro-nerd te zien, en toch voelde ik me ongemakkelijk in mijn duidelijk vrouwelijke klederdracht. “one of the guys” zijn is een onbewust, maar wijdverspreid coping mechanisme onder TU-studentes. Mijn leidse vriendinnen hebben me gelukkig wel iets geleerd over optutten, maar toch zit het nog steeds echt niet in mijn systeem.

Daarom kijk ik verwonderd naar de trouwfoto’s van mijn vriendinnen uit het Midden-Oosten: Foto’s van een soort supermodellen, die een vage gelijkenis vertonen met mijn vriendin. En zij kijken verwonderd naar mij als ik me in mijn nette kleren aanbel voor wat in mijn hoofd een klein, huiselijk feestje is. Ik zie ze denken: waarom heb je je niet gekleed voor een feest?

De Nederlandse cultuur is extreem informeel, wij hebben de uitspraak “what you see is what you get” tot het uiterste doorgevoerd in het alledaagse leven. Veel andere culturen zijn wat formeler, en in deze culturen is het belangrijk om, wanneer je in het openbaar verschijnt je er verzorgd uitziet. Mannen netjes in pak, vrouwen opgemaakt en in sjieke kleding. Je zult niet snel een Arabische man in joggingbroek in het vliegtuig zien zitten, een Italiaanse man trouwens evenmin.

Zeker voor de vrouwen gaat er een hoop voorbereiding aan vooraf. Toen ik 16 was, logeerde mijn (toen 17-jarige) Braziliaanse tante bij ons. Ik weet nog goed dat we eens een hele middag op haar bed doorbrachten, terwijl zij haar teennagels verzorgde. Ik had dan ook een sterk deja-vu gevoel toen ik in Jordanië toekeek, terwijl mijn Egyptische vriendinnen de hele middag bezig waren met epileren.

Een Iraanse vriendin vertelde me dat ze aan erg moest wennen onze informele kledingstijl, maar dat ze het nu wel lekker makkelijk vindt. Het maakt het verschil tussen mannen en vrouwen in ieder geval een stuk kleiner: Klussen is wat lastig op naaldhakken. Aan de andere kant vindt ze het ook wel jammer, want ze houdt van zichzelf optutten en zich op en top vrouw voelen.    

Uit eigen ervaring weet ik dat jezelf optutten ook erg leuk kan zijn en extra cachet geeft aan een gelegenheid. Ik denk niet dat ik me ga opdirken voor de verjaardag mijn 5-jarige zoon, maar een Oosters feestje voor mijn verjaardag komend jaar zie ik wel zitten. Ik heb in ieder geval genoeg vriendinnen wiens handen jeuken om me te helpen.